Koerselpas.nl

hoofdpagina | even voorstellen | huisje huren | wandelreizen | vlinders | kajakvaren | stamboom | geografie | dammen | contact | mijn foto's | links

Vlinders

Vlinders zijn fascinerende dieren met een verbazingwekkende gedaanteverwisseling van ei, rups, pop tot imago; de volwassen vlinder. Bestudering van vlindersoorten vind ik interessant, omdat iedere soort weer zijn eigen specifieke kenmerken en eigenschappen heeft. Er zijn grote verschillen in levensduur, vliegafstanden, overwinteringsstrategie en natuurlijke omgevingsvoorwaarden.

Op deze pagina:

Algemene Inleiding

Dagvlinders hebben mijn speciale belangstelling. Deze belangstelling heeft ertoe geleid dat ik een aantal jaren geleden begonnen ben om ze te fotograferen.

Sinds 2008 ben ik aktief om waarnemingen van vlinders door te geven via internet. Ik heb gekozen voor de website van waarneming. Het voordeel is dat je niet gebonden bent aan aan de groep (dag)vlinders en libellen, maar dat je via deze site ook waarnemingen van andere dieren en van planten kunt doorgeven. De waarnemingen van (dag)vlinders worden doorgegeven aan de Vlinderstichting en afdelingen van de KNNV, zodat de waarnemingen niet verloren gaan voor verder onderzoek.

Voor mijn waarnemingen ga je naar het volgende adres: http://waarneming.nl/user/profile/22018, voor meer informatie over vlinders naar vlinderstichting.nl of vlindernet.nl.

Dagvlinders in Lochem

Sinds 2010 woon ik in Lochem (gelderse Achterhoek) en heb ik mij toegelegd op het inventariseren van de vlinderstand in de burgerlijke gemeente Lochem. Na drie jaar van inventariseren denk ik inmiddels een redelijk goed beeld te hebben van de actuele vlinderstand in deze gemeente.

Sommige algemeen voorkomende dagvlinders, zoals het Icarusblauwtje, zijn in Lochem minder algemeen aan te treffen; het Hooibeestje is hier zelfs betrekkelijk schaars te vinden. Van het Bruin Blauwtje waren de laatste periode weinig waarnemingen bekend, maar deze vlinder heb ik inmiddels toch op ruim dertig plaatsen aangetroffen.

Van de in Nederland zeldzame Kleine IJsvogelvlinder waren binnen de gemeente Lochem slechts drie vliegplaatsen bekend. De laatste jaren zijn daar gelukkig een aantal nieuwe vlieglocaties bijgekomen; o.a. op de Gorsselse Heide, Landgoed Verwolde en Landgoed Ampsen.

Opvallend is het algemeen voorkomen van de "Voorjaarsbode" het Oranjetipje. Dertig jaar geleden was deze vlinder in Lochem veel minder algemeen en ik kan mij uit mijn jeugd niet herinneren er ooit een te hebben gezien.

Verder valt het op dat de Distelvlinder, na de grote invasie in 2009, in de daarop volgende drie jaren slechts sporadisch de lange reis vanuit noordelijk Afrika naar hier heeft gemaakt. In 2010 deed ik in Lochem slechts zeven, in 2011 maar vijf en in 2012 drie waarnemingen van deze vlindersoort.

Hoewel de Argusvlinder in 2012 in andere delen van Nederland in grotere aantallen wordt gesignaleerd, heb ikzelf deze vlinder in Lochem nog niet aan mogen treffen. De laatste mij bekende waarneming dateert van zes jaar geleden.

Wel zag ik in 2012 voor het eerst in de gemeente Lochem de Gele Luzernevlinder. Dit is een in Nederland schaarse trekvlinder, die vanuit Midden-Europa naar het noorden en westen vliegt. Twee waarnemingen waren in de buurt van Eefde, terwijl ik de derde Gele Luzernevlinder op het natuurgebied Hagenbeek in Barchem zag. Kennelijk is dit natuurgebied een goede biotoop voor deze vlindersoort, want in eerdere jaren hebben andere waarnemers deze soort hier ook gesignaleerd.

Interessant zijn ook de waarnemingen van de Eikenpage. Van deze vlindersoort zijn in de gemeente Lochem niet erg veel waarnemingen bekend. Dit kan mogelijk worden veroorzaakt door de leefwijze van de Eikenpage. De vlinder houdt zich voornamelijk op in eikenbomen, waardoor hij bij inventarisaties nog weleens over het hoofd wordt gezien. De vlinders zijn echter ook soms te vinden op Boerenwormkruid, Distel of Koninginnekruid. Goed opletten dus. Zelf ben ik intussen tot 9 waarnemingen gekomen.

Veel vlinders, maar lang niet alle soorten, hebben een grote behoefte aan nectar. De Buddleja ofwel vlinderstruik is wel de meest bekende vlinderlokker in de nederlandse tuinen. Maar ook in het veld zijn bijvoorbeeld op bloeiende braamstruwelen veel vlindersoorten aan te treffen. Op de heide zijn dat de bloeiende dop- en struikheide. Andere favoriete planten zijn: Pinksterbloem, Distel, Koninginnekruid, Boerenwormkruid en diverse Klaversoorten.

Leefwijze en bouw van een dagvlinder

De vlinders behoren tot de groep van de insecten van het dierenrijk en wel tot de onderklasse van de gevleugelden. Binnen deze onderklasse behoren zij weer tot de orde van schubvleugeligen (Lepidoptera; "vleugels met schubben").
Vlinders hebben vrijwel alle dezelfde lichaamsbouw maar kennen een grote variatie in de vorm en grootte van de vleugels. Bijna alle soorten beschikken over een roltong om zo de nectar in de bloemen te kunnen bereiken.
Op de foto een Atalanta, die zich met zijn roltong te goed doet aan het vruchtsap van de Rozenbottel.

In de regel beschikken vlinders over vier vleugels, die in de basis vliezig en doorzichtig zijn. Het vleugeloppervlak is bij de meeste vlinders bedekt met dakpansgewijs over elkaar liggende schubben. Deze schubben geven de vlinder zijn typische vleugelpatronen en -kleuren. Sommige vlinders hebben ook ongeschubde en daardoor doorzichtige vlakken tussen de aderen. Dit is hiernaast te zien aan de vleugelpunten van de Zwarte Apollovlinder.

De schubben op de vlindervleugel zijn erg kwetsbaar. Als je de vleugel van een vlinder aanraakt, blijft er een poederachtige substantie achter op je vinger. Dit zijn de schubben die als gevolg van de lichte beschadiging zijn losgelaten van de vleugel. Ook als de vlinder vliegt verdwijnen er steeds meer schubben en soms ook delen van de vleugels. Dit is goed te zien bij de Atalanta, die er nogal gehavend uitziet na de lange vliegreis vanuit Zuid-Spanje naar Nederland.

Korte beschrijving dagvlinders in de gemeente Lochem

Zwartspriet Dikkopje

Nederlandse naam: Zwartspriet Dikkopje
Wetenschappelijk naam: Thymelicus lineola
Familie: Dikkopjes; Hesperiidae
Ecotoop: ruige bloemrijke graslanden, langs bosranden, op dijken en wegbermen
Waardplanten: diverse grassoorten, waaronder Kropaar, Gladde Witbol, Timoteegras en Kweek
Aantal generaties: een
Vliegtijd: half juni tot en met augustus
Zeldzaamheidsklasse Nederland: algemeen voorkomend

Groot Dikkopje

Nederlandse naam: Groot Dikkopje
Wetenschappelijk naam: Ochlodes faunus
Familie: Dikkopjes; Hesperiidae
Ecotoop: vochtig en matig voedselrijk grasland, vochtige heide, open plekken in vochtige bossen
Waardplanten: diverse grassoorten, zoals Breedbladige Zwenkgrassen en Beemdgrassen, Pijpenstrootje, Witbol en Kweek
Aantal generaties: een
Vliegtijd: juni tot en met augustus
Zeldzaamheidsklasse Nederland: algemeen voorkomend
Bijzonderheden: mannetje heeft dikke zwarte geurstreep op bovenzijde vleugel

Koninginnenpage

Nederlandse naam : Koninginnenpage
Wetenschappelijk naam: Papilio machaon
Familie: Grote Pages; Papilionidae
Ecotoop: (half)natuurlijke graslanden
Waardplanten: Engelwortel, Venkel, Melkeppe en Wilde Peen
Aantal generaties: twee
Vliegtijd: begin april tot en met eind september
Zeldzaamheidsklasse Nederland: vrij algemeen voorkomend
Bijzonderheden: Komt in gunstige zomers (warm) in geheel zuidoost Nederland voor, maar is hier in slechte zomers vrijwel afwezig.

Groot Koolwitje

Nederlandse naam : Groot koolwitje
Wetenschappelijk naam: Pieris brassicae
Familie: Witjes; Pieridae
Ecotoop: (half)natuurlijke graslanden
Waardplanten: Kool, Look-zonder-look, Judaspenning
Aantal generaties: twee of drie
Vliegtijd: eind april tot midden juni en begin juli tot en met eind september
Zeldzaamheidsklasse Nederland: algemeen voorkomend

Klein Koolwitje

Nederlandse naam : Klein Koolwitje
Wetenschappelijk naam: Pieris rapae
Familie: Witjes; Pieridae
Ecotoop: (half)natuurlijke graslanden
Waardplanten: Kool, Koolzaad, Pinksterbloem, Judaspenning
Aantal generaties: drie of vier
Vliegtijd: midden april tot midden juni en begin juli tot begin oktober
Zeldzaamheidsklasse Nederland: algemeen voorkomend

Klein Geaderd Witje


Nederlandse naam : Klein Geaderd Witje
Wetenschappelijk naam: Pieris napi
Familie: Witjes; Pieridae
Ecotoop: (half)natuurlijke graslanden en moerassen
Waardplanten: Look-zonder-look, Pinksterbloem, Waterkers en Raket
Aantal generaties: twee of drie
Vliegtijd: midden april tot begin juni en begin juli tot en met eind september
Zeldzaamheidsklasse Nederland: algemeen voorkomend

Oranjetipje

Nederlandse naam : Oranjetipje
Wetenschappelijk naam: Anthocharis cardamines
Familie: Witjes; Pieridae
Ecotoop: matig vochtige graslanden
Waardplanten: Pinksterbloem, Look-zonder-look, Judaspenning
Aantal generaties: een
Overwinteringsstrategie: pop
Vliegtijd: maart tot en met mei
Zeldzaamheidsklasse Nederland: algemeen voorkomend

Bijzonderheden: sexueel dimorfisme; mannetje met oranjegekleurde vleugeltippen (foto linksboven); bij het vrouwtje ontbreekt de oranje kleur (foto rechts).

Beide sexen zijn aan de onderzijde van de vleugels groen gemarmerd. Op de foto zie je het vrouwtje links en rechts het mannetje.

Gele Luzernevlinder

Nederlandse naam: Gele Luzernevlinder
Wetenschappelijke naam: Colias hyale
Familie: Witjes en luzernevlinders; Pieridae
Waardplanten: Luzerne, Rode Klaver, Witte Klaver, Kroonkruid en Paardenhoefklaver
Aantal generaties: twee tot drie
Bijzonderheden: Trekvlinder vanuit Midden-Europa; de rupsen overleven onder normale omstandigheden de nederlandse winter niet

Oranje Luzernevlinder

Nederlandse naam: Oranje Luzernevlinder
Wetenschappelijke naam: Colias croceus
Familie: Witjes en luzernevlinders; Pieridae
Waardplanten: Luzerne, Rode Klaver en Kroonkruid
Aantal generaties: twee tot drie
Bijzonderheden: Trekvlinder vanuit Zuid-Europa; de rupsen overleven onder normale omstandigheden de nederlandse winter niet

Citroenvlinder

Nederlandse naam: Citroenvlinder (soms ook Citroentje)
Wetenschappelijke naam: Gonepteryx rhamni
Familie: Witjes en luzernevlinders; Pieridae
Ecotoop: geen specifieke eisen maar vooral rond houtwallen en struwelen
Waardplanten: Sporkehout en Wegedoorn
Aantal generaties: een
Overwinteringsstrategie: vlinder in winterslaap
Vliegtijd: juli tot mei met daarin winterpauze van november tot en met januari
Zeldzaamheidsklasse Nederland: algemeen voorkomend

Eikenpage

Nederlandse naam: Eikenpage
Wetenschappelijk naam: Quercusia quercus
Familie: Kleine Pages, Vuurvlinders en Blauwtjes; Lycaenidae
Ecotoop: Eikenbossen, groepje Eikenbomen, Eikenstruweel in duinen of heidevelden
Waardplanten: Eik
Aantal generaties: een
Vliegtijd: eind juni tot begin september
Zeldzaamheidsklasse Nederland: vrij algemeen voorkomend

Groentje

Nederlandse naam: Groentje
Wetenschappelijk naam: Callophrys rubi
Familie: Kleine Pages, Vuurvlinders en Blauwtjes; Lycaenidae
Ecotoop: schrale graslanden, heiden en bosgebieden
Waardplanten: Braam, Bosbes, Dopheide, Struikheide en Sporkehout
Aantal generaties: een
Vliegtijd: april tot en met juli
Zeldzaamheidsklasse Nederland: vrij algemeen voorkomend

Kleine Vuurvlinder

Nederlandse naam: Kleine Vuurvlinder
Wetenschappelijke naam: Lycaena phlaeas
Familie: Kleine Pages, Vuurvlinders en Blauwtjes; Lycaenidae
Ecotoop: graslanden en heide
Waardplanten: Schapenzuring en Veldzuring
Aantal generaties: twee
Vliegtijd: maart tot en met oktober
Zeldzaamheidsklasse Nederland: algemeen voorkomend

Boomblauwtje

Nederlandse naam : Boomblauwtje
Wetenschappelijk naam: Celastrina argiolus
Familie: Kleine Pages, Vuurvlinders, en Blauwtjes; Lycaenidae
Ecotoop: struwelen in bossen, tuinen, parken en vochtige heidevelden
Waardplanten: Sporkehout, Wegedoorn, Klimop, Struikhei en Hulst
Aantal generaties: twee
Vliegtijd: april tot begin juni en eind juni tot met oktober
Zeldzaamheidsklasse Nederland: algemeen voorkomend
Bijzonderheden: De vleugels van mannetjes zijn aan de bovenzijde geheel blauw, terwijl de vrouwtjes een brede zwarte band langs de vleugels hebben

Heideblauwtje

Nederlandse naam: Heideblauwtje
Wetenschappelijke naam: Plebejus argus
Familie: Kleine Pages, Vuurvlinders en Blauwtjes; Lycaenidae
Ecotoop: vochtige heide
Waardplanten: voornamelijk gewone Dophei soms later ook Struikhei
Aantal generaties: een
Vliegtijd: juni tot augustus
Zeldzaamheidsklasse Nederland: vrij algemeen voorkomend
Bijzonderheden: staat in Nederland op de Rode Lijst met de indicatie kwetsbaar
Zeldzaamheidsklasse Nederland: algemeen voorkomend

Bruin Blauwtje

Nederlandse naam: Bruin Blauwtje
Wetenschappelijke naam: Aricia agestis
Familie: Kleine Pages, Vuurvlinders en Blauwtjes; Lycaenidae
Ecotoop: natuurlijke graslanden met open, droge en warme plekken, pioniersvegetaties
Waardplanten: Reigersbek en Zonneroosje
Aantal generaties: twee tot drie
Vliegtijd: eind mei tot midden juni en van begin juli tot midden september
Zeldzaamheidsklasse Nederland: vrij algemeen voorkomend
Bijzonderheden: staat in Nederland op de Rode Lijst met de indicatie kwetsbaar
Bijzonderheden: kleine vlinder en gemakkelijk te verwarren met het vrouwtje van het Icarusblauwtje

Icarusblauwtje

Nederlandse naam: Icarusblauwtje
Wetenschappelijke naam: Polyommatus icarus
Familie: Kleine Pages, Vuurvlinders en Blauwtjes; Lycaenidae
Ecotoop: natuurlijke graslanden, schrale wegbermen en langs dijken
Waardplanten: Rolklaver
Aantal generaties: twee
Vliegtijd: begin mei tot eind juni en eind juli tot eind augustus
Zeldzaamheidsklasse Nederland: algemeen voorkomend
Bijzonderheden: mannetjes zijn lichtblauw, vrouwtje varieren van bruin tot bruin met blauwe bestuiving tot paarsblauw

Op de foto rechtsboven is het mannetje te zien, terwijl de foto hiernaast een vrouwtje toont.

Kleine IJsvogelvlinder

Nederlandse naam: Kleine IJsvogelvlinder
Wetenschappelijke naam: Limenitis camilla
Familie: Vossen, parelmoervlinders en weerschijnvlinders; Nymphalidae
Ecotoop: open plekken in bossen met kamperfoelie in halfschaduw
Waardplanten: Wilde en Rode Kamperfoelie
Aantal generaties: een
Vliegtijd: midden juni tot begin augustus
Zeldzaamheidsklasse Nederland: zeldzaam voorkomend


Bijzonderheden: staat in Nederland op de Rode Lijst met de indicatie kwetsbaar

Dagpauwoog

Nederlandse naam: Dagpauwoog
Wetenschappelijke naam: Inachis io
Familie: Vossen, parelmoervlinders en weerschijnvlinders; Nymphalidae
Ecotoop: tuinen, bosranden en kruidenrijke bermen
Waardplanten: Grote Brandnetel
Aantal generaties: een
Overwinteringsstrategie: vlinder in winterslaap
Vliegtijd: maart tot oktober
Zeldzaamheidsklasse Nederland: algemeen voorkomend


Aan de onderzijde is de vlinder bijna zwart

Distelvlinder

Nederlandse naam: Distelvlinder
Wetenschappelijke naam: Vanessa cardui
Familie: Vossen, parelmoervlinders en weerschijnvlinders; Nymphalidae
Ecotoop: geen specifieke eisen maar vooral in tuinen
Waardplanten: voornamelijk Distel maar ook Grote Brandnetel
Aantal generaties: twee
Vliegtijd: april tot begin september
Zeldzaamheidsklasse Nederland: algemeen voorkomend
Bijzonderheden: trekvlinder vanuit Noord-Afrika

Atalanta

Nederlandse naam: Atalanta (soms ook Admiraalvlinder)
Wetenschappelijke naam: Vanessa atalanta
Familie: Vossen, parelmoervlinders en weerschijnvlinders; Nymphalidae
Ecotoop: geen specifieke eisen maar vooral in tuinen
Waardplanten: Grote Brandnetel en Kleine Brandnetel
Aantal generaties: twee
Vliegtijd: mei tot oktober
Zeldzaamheidsklasse Nederland: algemeen voorkomend
Bijzonderheden: trekvlinder vanuit Zuid-Europa


Aan de onderzijde is de vlinder erg donker

Kleine Vos

Nederlandse naam: Kleine Vos
Wetenschappelijke naam: Aglais urticae
Familie: Vossen, parelmoervlinders en weerschijnvlinders; Nymphalidae
Ecotoop: alle, maar vooral tuinen
Waardplanten: Grote Brandnetel
Aantal generaties: een
Overwinteringsstrategie: vlinder in winterslaap
Vliegtijd: eind februari tot en met oktober
Zeldzaamheidsklasse Nederland: algemeen voorkomend

Gehakkelde Aurelia

Nederlandse naam: Gehakkelde Aurelia
Wetenschappelijke naam: Polygonia c-album
Familie: Vossen, parelmoervlinders en weerschijnvlinders; Nymphalidae
Ecotoop: bosranden, heggen, houtwallen, maar ook in tuinen
Waardplanten: Grote Brandnetel, Ribes, Iep en Hop
Aantal generaties: twee
Vliegtijd: maart tot en met oktober
Zeldzaamheidsklasse Nederland: algemeen voorkomend


Aan de onderzijde is de gehakkelde vleugelrand van de vlinder goed te zien. Ook is er een wit gebogen streepje te zien in de vorm van de letter C. De wetenschappelijke naam Polygonia c-album verwijst naar deze markering op de onderzijde

Landkaartje

Nederlandse naam: Landkaartje
Wetenschappelijke naam: Araschnia levana
Familie: Vossen, parelmoervlinders en weerschijnvlinders; Nymphalidae
Ecotoop: vochtige ruigten, heggen, houtwallen, bosranden maar ook in tuinen
Waardplanten: Grote Brandnetel
Aantal generaties: twee
Vliegtijd: midden april tot midden september
Zeldzaamheidsklasse Nederland: algemeen voorkomend

Bijzonderheden: Seizoensdimorfisme d.w.z. twee verschijningsvormen; de voorjaarsvorm (forma levana) is overwegend oranjebruin (foto rechtsboven); de zomervorm (forma prorsa) is zwart met witte band (foto rechtsonder)


Aan de onderzijde van de vlinder is goed te zien waaraan het zijn nederlandse naam ontleend. De onderzijde lijkt op een landkaart met daarop een wegenpatroon

Bruin Zandoogje

Nederlandse naam : Bruin Zandoogje
Wetenschappelijk naam: Maniola jurtina
Familie: Zandoogjes en Erebia's; Satyrinae
Ecotoop: ruige graslanden, wegbermen en braakliggende terrein
Waardplanten: diverse grassoorten, zoals Gewoon Struisgras, Kweek, Kropaar, Gewoon Reukgras en Rood Zwenkgras
Aantal generaties: een
Vliegtijd: begin juni tot midden september
Zeldzaamheidsklasse Nederland: algemeen voorkomend

Koevinkje


Nederlandse naam: Koevinkje
Wetenschappelijke naam: Aphantopus hyperantus
Familie: Zandoogjes en Erebia's; Satyrinae
Ecotoop: randen van beweide halfnatuurlijke graslanden grenzend aan struweel of bos
Waardplanten: diverse grassoorten, zoals Pijpenstrootje en Veldbeemdgras
Aantal generaties: een
Vliegtijd: eind juni tot eind augustus
Zeldzaamheidsklasse Nederland: algemeen voorkomend

Hooibeestje


Nederlandse naam: Hooibeestje
Wetenschappelijke naam: Coenonympha pamphilus
Familie: Zandoogjes en Erebia's; Satyrinae
Ecotoop: (half)natuurlijke korte graslanden, heiden
Waardplanten: diverse smalbladige grassoorten, zoals Schapegras en Rood Zwenkgras
Aantal generaties: een
Vliegtijd: midden mei tot begin oktober
Zeldzaamheidsklasse Nederland: algemeen voorkomend

Bont Zandoogje


Nederlandse naam : Bont Zandoogje
Wetenschappelijk naam: Pararge aegeria
Familie: Zandoogjes en Erebia's; Satyrinae
Ecotoop: randen van gemengde bossen en naaldbossen, maar ook parken
Waardplanten: diverse grassen, zoals Kweek, Kropaar, Witbol, Pijpenstrootje en Reuzenzwenkgras
Aantal generaties: twee tot drie
Vliegtijd: februari tot en met oktober
Zeldzaamheidsklasse Nederland: algemeen voorkomend


Foto links de onderzijde van het Bont Zandoogje

Argusvlinder

Nederlandse naam : Argusvlinder
Wetenschappelijk naam: Lasiommata megera
Familie: Zandoogjes en Erebia's; Satyrinae
Ecotoop: graslanden, slootkanten, wegbermen en bosranden
Waardplanten: kropaar, ruwe smele, rood zwenkgras, kweek en beemdgras
Aantal generaties: twee (soms drie)
Vliegtijd: april tot en met oktober
Zeldzaamheidsklasse Nederland: algemeen voorkomend
Bijzonderheden: Is de laatste vijf jaren helaas niet meer in Lochem waargenomen.

Verantwoording

In de jaren 2010 en 2011 heb ik mij toegelegd op het inventariseren van de vlinderstand in de burgerlijke gemeente Lochem. Naast de stad Lochem behoren ook de dorpen Almen, Barchem, Eefde, Epse, Gorssel, Harfsen en Laren tot deze gemeente. De gemeente Lochem is 215 vierkante kilometer groot.

In deze twee jaar heb ik bijna 5.000 waarnemingen gedaan en daarbij 26 soorten dagvlinders waargenomen. In 2012 en 2013 heb ik deze inventarisatie met nog 2.500 waarnemingen aangevuld en is het aantal waargenomen soorten op 29 gebracht. Daarmee denk ik een redelijk goed beeld te hebben van de actuele vlinderstand in deze gemeente.

Om tot een beter inzicht in de geïnventariseerde gegevens te komen wordt het gebied van de gemeente Lochem ingedeeld in kilometervierkanten, overeenkomstig het stelsel van de nederlandse Rijksdriehoeksmeting. Omdat de gemeentegrens niet identiek met deze vierkanten verloopt heb ik soms een gedeelte aan de aanliggende gemeente meegenomen in het onderzoek. Op deze wijze heb ik 250 kilometervierkanten voor deze inventarisatie gedefiniëerd.

In 228 van deze vierkanten heb ik vlinders waargenomen, wat neer komt op een volledigheidspercentage van ruim 91%. Van 22 kilometervierkanten zijn dus geen waarnemingen. Deze kilometer vierkanten zijn echter wel over het gehele gebied verspreid, waardoor er toch sprake is van een evenwichtige inventarisatie.

Voor de vervaardiging van de verspreidingskaartjes van de waargenomen vlindersoorten heb ik de gegevens geaggregeerd naar vierkanten van 4 vierkante kilometer. Zo ontstaan er voor het gebied van de gemeente Lochem 66 vierkanten, waar binnen steeds waarnemingen zijn verzameld.

Om een indruk te krijgen van de kwaliteit van de inventarisatie heb ik op dit niveau (4vierkantekilometer) een volledigheidstoets toegepast naar voorbeeld van de toets beschreven in "Vlinders in het Nederlandse Landschap, 1987-1992". Deze toets is erop gebaseerd, dat een blok goed is geïventariseerd als er zowel voldoende "plaatsgebonden" als voldoende "niet plaatsgebonden" vlindersoorten zijn waargenomen.


In mijn inventarisatie heb ik ter referentie de volgende zes soorten als "niet plaatsgebonden" aangemerkt: Klein Geaderd Witje, Kleine Vos, Citroenvlinder, Klein Koolwitje, Dagpauwoog en Atalanta. Ter referentie van de "plaatsgebonden" soorten heb ik gekozen de volgende zes soorten: Oranjetipje, Bont Zandoogje, Groot Dikkopje, Bruin Zandoogje, Koevinkje en het Landkaartje.


Op basis van bovenvermelde criteriummatrix zijn slechts 2 blokken (= 3 %) matig onderzocht, 2 blokken (= 3 %) krijgen de kwalificatie redelijk onderzocht, terwijl de overige 62 blokken (94 %) goed zijn onderzocht.

Resultaten

Op het kaartje is aangegeven hoeveel verschillende soorten dagvlinders ik in de diverse 4 vierkante kilometer vlakken in de gemeente Lochem heb waargenomen. Het maximale aantal is in theorie 29 soorten, maar dat wordt nergens gehaald. Het Stelkampsveld en Hagenbeek in Barchem zijn het meest soortenrijk, maar ook langs het Twentekanaal en in de buurt van het Kienveen zijn veel soorten dagvlinders aan te treffen.

Het gemiddelde aantal soorten dagvlinders per viervierkante kilometer komt uit op 15,6.


Het Klein Geaderd Witje is een zeer algemene standvlinder, die in geheel Nederland voorkomt. In de gemeente Lochem heb ik deze vlinder het meest waargenomen.

In het verspreidingskaartje is te zien dat er in bijna alle hokken waarnemingen van deze soort zijn gedaan. De vlinder is hier dan ook zeer algemeen. In een tweetal hokken ontbreken waarnemingen, mogelijk als gevolg van een minder uitvoerige inventarisatie ter plaatse.


Het Kleine Vos is een zeer algemene standvlinder, die in geheel Nederland voorkomt en ook veel in tuinen gezien wordt. De vlinder overwintert op een koele en donkere plaats. Soms laten de eerste vlinders zich op een zonnige dag in februari al weer zien.

In het verspreidingskaartje is te zien dat er in bijna alle hokken waarnemingen van deze soort zijn gedaan. De vlinder is in Lochem dan ook zeer algemeen en komt in bijna alle tuinen voor.


In het verspreidingskaartje is te zien dat het Klein Koolwitje in bijna alle hokken voorkomt. Het is dan ook en zeer algemene standvlinder. Dat in een aantal hokken waarnemingen ontbreken is waarschijnlijk het gevolg van een minder uitvoerige inventarisatie.


De Citroenvlinder is een algemene standvlinder, die in geheel Nederland voorkomt. De vlinder overwintert als imago. Vroeg in het voorjaar kun je op zonnige dagen de citroengele vlinder al zien fladderen. Het bleekgele of soms bijna witte vrouwtje verschijnt wat later. De vlinder rust altijd met opgeklapte vleugels. De wetenschappelijke naam van deze vlinder is Gonepteryx (rhamni), vanwege de opvallende vleugelpunten aan voor- en achtervleugel.

In het verspreidingskaartje is te zien dat er in bijna alle hokken waarnemingen van deze soort zijn gedaan. De vlinder is vooral te vinden op zonnige plaatsen in het bos en langs bosranden, struwelen en houtwallen. Deze vlinder is minder of niet waargenomen in de uiterwaarden langs de IJssel.


Bont Zandoogje



Oranjetipje



Kleine Vuurvlinder



Koevinkje



Dagpauwoog



Bruin Zandoogje



Landkaartje



Atalanta



Groot Dikkopje



Icarusblauwtje



Gehakkelde Aurelia



Boomblauwtje



Zwartsprietdikkopje



Hooibeestje



Groot Koolwitje



Bruin Blauwtje



Distelvlinder



Kleine IJsvogelvlinder



Eikenpage



Groentje



Gele Luzernevlinder



Heideblauwtje



Koninginnenpage



Oranje Luzernevlinder



Grote Weerschijnvlinder



Samenvattende tabel

In onderstaande lijst staan de vlindersoorten, die ik in de jaren 2010 tot en met 2013 in de gemeente Lochem heb waargenomen. In de tweede kolom heb ik de zeldzaamheidsklasse van de vlindersoort binnen de gemeente Lochem aangegeven. In de derde kolom staat het aantal kilometervierkanten, waarin ik de soort heb gezien en in de vierde kolom het percentage van het gebied van de gemeente Lochem, waarin ik ze heb waargenomen. In de vijfde kolom het aantal waarnemingen in vier vierkantekilometerblokken en in de zesde kolom welk percentage dit uitmaakt van de gehele gemeente.

Naam vlindersoort Zeldzaamheidsklasse Aantal Percentage Aantal Perc.
Klein Geaderd Witje zeer algemeen 180 72,0 % 65 98,5 %
Kleine Vos zeer algemeen 149 59,6 % 63 95,5 %
Klein Koolwitje zeer algemeen 135 54,0 % 61 92,4 %
Bont Zandoogje zeer algemeen 129 51,6 % 63 95,5 %
Citroenvlinder zeer algemeen 136 54,4 % 59 89,4 %
Oranjetipje algemeen 113 45,2 % 56 84,8 %
Kleine Vuurvlinder algemeen 108 43,2 % 54 81,8 %
Koevinkje algemeen 102 40,8 % 52 78,8 %
Dagpauwoog algemeen 93 37,2 % 52 78,8 %
Bruin Zandoogje algemeen 87 34,8 % 53 80,3 %
Atalanta algemeen 86 34,4 % 49 74,3 %
Landkaartje algemeen 83 30,4 % 49 74,3 %
Groot Dikkopje algemeen 81 32,4 % 52 78,8 %
Gehakkelde Aurelia algemeen 66 26,4 % 48 72,8 %
Icarusblauwtje vrij algemeen 66 26,4 % 38 57,6%
Boomblauwtje vrij algemeen 62 24,8 % 38 57,6 %
Zwartsprietdikkopje vrij algemeen 52 20,8 % 35 53,0 %
Hooibeestje vrij algemeen 53 21,2 % 27 40,9 %
Groot Koolwitje vrij algemeen 38 15,2 % 33 50,0 %
Bruin Blauwtje vrij algemeen 36 14,4 % 25 37,9 %
Distelvlinder zeldzaam 15 6,0 % 15 22,7 %
Kleine IJsvogelvlinder zeldzaam 19 7,6 % 14 21,2 %
Eikenpage zeldzaam 11 4,4 % 10 15,2 %
Groentje zeer zeldzaam 5 2,0 % 4 6,1 %
Gele Luzernevlinder zeer zeldzaam 3 1,2 % 3 4,5 %
Heideblauwtje zeer zeldzaam 3 1,2 % 2 3,0 %
Koninginnenpage zeer zeldzaam 2 0,8 % 2 3,0 %
Oranje Luzernevlinder zeer zeldzaam 1 0,4 % 1 1,5 %
Grote Weerschijnvlinder zeer zeldzaam 1 0,4 % 1 1,5 %

Verspreiding Hooibeestje in de noordelijke Achterhoek

Het Hooibeestje is een zeer algemene standvlinder, die in geheel Nederland voorkomt. Ook binnen Europa kan hij, met uitzondering van Noord-Scandinavië, overal worden gezien. Hij kan vooral worden aangetroffen in schrale gevarieerde graslanden. Dit kunnen ook wegbermen, overhoekjes, bosweiden, heischrale graslanden, onderhoudspaden en (spoor)dijken zijn.

Het Hooibeestje behoort tot de familie van de aurelia's. Er zijn nog drie verwante soorten, waarvan alleen het Veenhooibeestje nog op enkele plaatsen in Drenthe voorkomt. De nederlandse naam Hooibeestje zou duiden op het feit dat het verschijnen van de eerste vlinders in mei samenvalt met de eerste keer maaien van het gras met het oogmerk om dit te hooien.

De vlinder is gemakkelijk te herkennen en kan in Nederland bij afwezigheid van andere soorten Hooibeestjes nauwelijk verward worden met andere vlindersoorten. De bovenkant van de vlinder is oranje met twee kleine oogjes. Het exemplaar op de foto is gevangen in een spinnenweb. Levende exemplaren krijg je nooit op deze wijze te zien, omdat ze altijd met opgeklapte vleugels rusten.

De mannetjes van het Hooibeestje bezetten meestal een territorium, dat zij tegen concurrenten verdedigen. Maagdelijke vrouwtjes zoeken deze territoria gericht op om te paren. Bevruchte vrouwtjes mijden deze juist. De vrouwtjes paren zelden meer dan een keer. Zij zetten hun eitjes afzonderlijk af op diverse grassoorten.

Bij verstoring vliegt de vlinder steeds dicht bij de grond en alleen over korte afstanden. De vlucht is vrij grillig en fladderend. Het loont de moeite om bij verstoring de vlinder met de ogen te volgen naar de plek waar hij weer gaat zitten. Met een voorzichtige benadering blijft hij dan vaak zitten, waardoor je hem beter kunt bekijken.

Het Hooibeestje kwam vroeger algemeen en in grote aantallen voor in gras- en hooilanden. Uit gesprekken met plaatselijke boeren is mij gebleken, dat dit ook in de noordelijke Achterhoek het geval was. Omstreeks 1991 is deze vlindersoort sterk geminimaliseerd tot slechts enkele procenten van de oorspronkelijk omvang. Sindsdien is er weliswaar sprake van herstel, maar is dit herstel voor de noordelijke Achterhoek nog erg aarzelend.

Uit het overzicht van F.Bos e.a. (De dagvlinders van Nederland) blijkt dat de soort tot 2003 in grote delen van de noordelijke Achterhoek afwezig is.

In de naastgelegen figuur heb ik de waarnemingen van het Hooibeestje aangegeven, zoals deze op 1 juni 2010 via de website waarneming.nl waren geregistreerd. (Mogelijk waren er meer waarnemingen via Telmee van de Vlinderstichting bekend, maar daarin heb ik geen inzicht.) De figuur betreft ruwweg het gebied van de vroegere gemeente Lochem met aangrenzende delen van de gemeenten Berkelland en Hof van Twente. De getallen aan de zijkant zijn de coördinaten van het stelsel van de Rijksdriehoeksmeting.

De figuur toont 7 km-vierkanten, waarbinnen het Hooibeestje is waargenomen. Er is weinig samenhang in deze 7 waarnemingen te ontdekken. Mogelijk betreft het waarnemingen van zwervende exemplaren, maar het is ook mogelijk dat het kleine geïsoleerde populaties betreft. Het zou echter ook kunnen dat het aantal waarnemers beperkt is en dat er sprake is van een aaneengesloten groter verspreidingsgebied.

Ik vond dit een dermate interessante vraag, dat ik besloot om nader onderzoek te verrichten. In de navolgende twee jaren heb ik regelmatig het gebied bezocht op zoek naar het voorkomen van het Hooibeestje. In 52 km-vierkanten heb ik vervolgens deze vlindersoort aangetroffen. Het aantal km-vierkanten waarin andere waarnemers het Hooibeestje hebben waargenomen is in die periode toegenomen van 7 naar 18 km-vierkanten.

In de naastgelegen figuur zijn de km-vierkanten waar ikzelf het Hooibeestje heb aangetroffen in rood. Roodbruin zijn de vierkanten waarbinnen zowel anderen als ikzelf de soort hebben aangetroffen. Lichtbruin geeft aan waar anderen het Hooibeestje hebben waargenomen.

In deze figuur is zichtbaar dat het feitelijk om een grote populatie gaat (of om meerdere populaties, waartussen uitwisseling kan plaatsvinden). Het valt daarbij op dat de populatie zich vooral langs de kaden en onderhoudspaden van Schipbeek, Twentekanaal, Bolksbeek, Berkel en Slinge bevindt. Behalve als vliegplaats zijn deze kaden ook van belang om als trekroute om nieuwe territoria te bezetten. Echter ook op Hagenbeek en het Stelkampsveld zijn populaties aangetroffen. Tevens heb ik enkele exemplaren op het landgoed Ampsen waargenomen.

Wat betreft het toekomstperspectief van het Hooibeestje ben ik gematigd optimistisch. Dit optimisme is gebaseerd op een tweetal feiten, namelijk:

1. Bij de waarnemingen van het Hooibeestje in 2012 valt mij op dat ik meer exemplaren per strekkende kilometer heb geregistreerd. Het lijkt er dus sterk op dat de soort in een grotere dichtheid aanwezig is.

2. Voor het eerst heb ik het Hooibeestje aan het Twentekanaal westelijk van Lochem aangetroffen. Vanuit deze locatie kan het territorium gemakkelijk in meer westelijke richting worden vergroot. Tot op heden komt het Hooibeestje verder niet voor langs het Twentekanaal tussen de sluis bij Eefde en Lochem (wel aan weerszijden van het kanaal ten westen van de sluis).

De kansen van het Hooibeestje zouden kunnen worden vergroot door een passend beheer van de onderhoudspaden door te voeren. Passend betekent in dit verband gefaseerd maaien en het afvoeren van het maaisel.

In augustus 2012, toen de tweede generatie van het Hooibeestje volop vloog, heb ik mijn onderzoek voortgezet met zeer bemoedigende resultaten.

In de figuur rechts zijn 12 km-vierkanten paars ingekleurd, zijnde de km-vierkanten waar ik deze vlinder in augustus voor het eerst heb gezien.

Dit is een behoorlijke uitbreiding van het tot dusver bekende territorium. Langs het Twentekanaal is het vlieggebied westelijk uitgebreid. Dat geldt ook voor het gebied Hagenbeek. In Verwolde heb ik op drie nieuwe locaties het Hooibeestje aangetroffen, terwijl ik op een terrein in Ampsen niet slechts een maar een zestal (duidend op een populatie) exemplaren heb kunnen registreren.

Kleine IJsvogelvlinder op meer locaties in Lochem waargenomen

Gedurende de vliegperiode van de Kleine IJsvogelvlinder in 2012 heb ik mij speciaal toegelegd op het waarnemen van deze dagvlindersoort in de gemeente Lochem (en enkele direct daaraaan grenzende gebieden). Het ontbreken van een waarneming kan erop wijzen dat de soort ter plaatse niet voorkomt, maar het is even goed mogelijk dat er tijdens de vliegperiode geen waarnemers aanwezig waren.

Het voorkomen van dagvlinders is een belangrijke indicator voor de kwaliteit van de natuur. De Kleine IJsvogelvlinder is in Nederland een zeldzame vlindersoort, die alleen nog plaatselijk voorkomt in de Achterhoek, Twente, Oost-Veluwe, Midden-Limburg en Noord-Brabant. De soort staat op de Rode Lijst van de Dagvlinders uit 2006 met de indicatie bedreigd. Door deze vermelding is er meer aandacht voor deze dagvlindersoort en kunnen terreinbeheerders rekening houden met de voorwaarden, waaronder de soort een levensvatbare populatie in Nederland kan behouden.

Uit de rechtsboven gelegen figuur van het verspreidingsgebied in Nederland zou kunnen worden opgemaakt dat het grotere aaneen gesloten gebieden betreft. Dit is echter niet het geval, omdat de vlindersoort dermate specifieke eisen aan zijn leefomgeving stelt, dat dit in Nederland niet mogelijk is.

In de hiernaast weergegeven figuur, waarin mijn waarnemingen met een bruin vierkant zijn aangegeven is gemakkelijk te constateren dat het om van elkaar geisoleerde vliegplaatsen gaat. Deze locaties liggen 2 tot 6 kilometer van elkaar verwijderd. Gelukkig is de Kleine IJsvogelvlinder een goede vlieger, zodat hij goed in staat is om naar andere geschikte vliegplaatsen te migreren.

Op acht verschillende vlieglocaties heb ik de Kleine IJsvogelvlinder in 2012 in de gemeente Lochem, alsmede in drie aangrenzende gebieden, waar kunnen nemen (in 2010 waren dit er maar drie). Van sommige van deze locaties was slechts een enkele melding bekend (Gorsselse Hei, Het Nijenhuis bij Almen, Landgoed Ampsen en het Kranengoor). Van de locatie in Groot Dochteren heb ik geen enkele eerdere melding kunnen vinden; daarom ga ik er (vooralsnog) vanuit dat het een nieuwe vlieglocatie betreft.

In de aangrenzende gebieden heb ik deze vlinder waargenomen in de Onderlaatse Laak (gemeente Zutphen), op het Landgoed Wilmerink en in het park van De Wildenborch (beide gemeente Bronckhorst). In totaal heb ik 36 (geschoond voor mogelijke dubbeltellingen) exemplaren in 2012 waargenomen.

De Kleine IJsvogelvlinder vliegt in een generatie van juni tot begin augustus. Om aan hun nectarbehoefte te voldoen foerageren de vlinders vooral op Wilde Braam (maar er zijn ook andere nectarplanten). De Wilde Kamperfoelie is de enige geschikte waardplant voor deze soort. Omdat de Kamperfoelie goed gedijt in vochtige bossen heeft de vlinder een voorkeur voor natte loofbossen, waarin voldoende zonlicht tot op de grond kan doordringen. De eitjes worden juist gelegd op bladeren van niet bloeiende planten, die in de halfschaduw staan.

De vlinder is relatief gemakkelijk te herkennen. In de vlucht overheersen bij de mannetjes de zwarte kleur en de witte band (bij de vrouwtjes donkerbruin en wit). De vlinder wordt lang niet altijd opgemerkt omdat hij ook regelmatig hoog in het geboomte zit te zonnen. Soms voldoet de vlinder aan zijn nectarbehoefte en zit dan op braamstruweel. Ook strijkt de vlinder neer op zonbeschenen zandwegen om te drinken en om zich op te warmen.

Minder ervaren waarnemers zouden de Kleine IJsvogelvlinder kunnen verwarren met de zomervorm van het Landkaartje (zie foto rechts), dat vanaf midden juli weer vliegt.

Er zijn echter een aantal duidelijke verschillen.

Het Landkaartje is beduidend kleiner, de witte vlekken op de bovenkant van de vleugels zijn bij het Landkaartje korter (band minder breed) dan bij de Kleine IJsvogelvlinder. Het landkaartje heeft oranje vlekjes in een rand op de bovenkant van de vleugels en vertoont op de onderzijde het typische landkaart-patroon, wat bij de Kleine IJsvogelvlinder afwezig is.

In december 2007 is het Actieplan Kleine IJsvogelvlinder Gelderland van de Vlinderstichting (auteur Tim Termaat) uitgebracht. Op de bij het actieplan behorende verspreidingskaart is af te lezen dat er in de periode 2000-2007 op het grondgebied van de gemeente Lochem deze dagvlindersoort alleen op het Landgoed Dorth, op de Velhorst (Kienveen). Uit de periode 1990-1999 zijn beduidend meer waarnemingen van de Kleine IJsvogelvlinder bekend.

Het actieplan doet voorstellen tot een aangepast beheer voor bossen, die in potentie geschikt zouden kunnen zijn voor de Kleine IJsvogelvlinder. In de afgelopen jaren zijn in een aantal gebieden passende beheersmaatregelen getroffen, die mogelijk hun vruchten beginnen af te werpen.

In 2010 werd de Kleine IJsvogelvlinder in mijn onderzoeksgebied op 7 verschillende terreinen gesignaleerd. In 2011 was dat op 11 terreinen, terwijl in 2012 het voorkomen van deze vlindersoort op 14 terreinen is aangetoond.

Helaas wordt de positieve trend, die ik in de gemeente Lochem meen te kunnen onderkennen, niet ondersteund door de landelijke gegevens. Het aantal waarnemingen van deze dagvlinder die via waarneming.nl werd geregistreerd is in 2012 ten opzichte van de twee eerdere jaren licht gedaald.

Met betrekking tot het aantal waargenomen exemplaren van de Kleine IJsvogelvlinder is het beeld ronduit zorgwekkend. In 2012 werden minder dan de helft van het aantal exemplaren van 2011 geteld.

In de figuur hiernaast is het aantal via waarneming.nl geregistreerde exemplaren in de jaren 2009 t/m 2012 weergegeven. Het aantal in 2009 heeft het indexcijfer 100 gekregen. Het landelijke beeld (donkergroen) laat in 2010 nog een toename zien, maar in 2011 en 2012 een achteruitgang. De gebieden in Noord-Brabant en Limburg (lichtblauw) volgen redelijk de landelijk trend. In Overijssel is er in de jaren 2010 en 2011 een duidelijke toename, maar valt het aantal in 2012 sterk terug. Voor Gelderland geldt in 2010 en 2011 een zekere stabilisatie, maar is er in 2012 helaas toch ook sprake van een aanmerkelijke terugval.

In de jaren 2013 en 2014 was ikzelf minder aktief met tellen van dagvlinders in de vliegperiode van de Kleine IJsvogelvlinder.

2014 was een goed jaar voor deze vlindersoort. Op meerdere locaties werd in september ook een tweede generatie van de Kleine IJsvogelvlinder waargenomen.

Verheugend is het om te merken dat de bekende vlieglocaties zich lijken uit te breiden. Voorbeelden zijn het noordelijke deel van het Groote Veld, dat in de buurt ligt van Het Kienveen; het oostelijke gedeelte van de Gorsselse Hei en meerdere verspreide vlieglocaties op Landgoed Verwolde.

In waarneming.nl zijn in 2014 geen meldingen van Landgoed Ampsen te vinden. Ik is mij echter bekend, dat de populatie zich ook hier verder heeft verspreid en dat de vlinder in 2014 op sommige plekken talrijk aanwezig was.

Natuurkansen in de gemeente Lochem

Het bestuur van de gemeente Lochem heeft een lijvig rapport "Natuurkansen" laten opstellen. Wat er in dit rapport over de dagvlinders staat geschreven vind ik kwalitatief onder de maat. De conclusies zijn getrokken op basis van gebrekkige en onevenwichtige inventarisatiegegevens. Op basis van mijn eigen inventarisatiegegevens denk ik wel een goed en evenwichtig beeld te kunnen geven met betrekking tot de vlinderstand in de gemeente Lochem.

In het rapport zijn twee overzicht opgenomen met betrekking tot het voorkomen en de verspreiding van twee groepen dagvlinders; een overzicht van de dagvlinders van graslanden en heiden en een overzicht van de dagvlinders van de bossen en struwelen. Op grond van dezelfde systematiek heb ik twee vergelijkbare overzichten gemaakt van mijn waarnemingen in de gemeente Lochem over de jaren 2010, 2011 en 2012.

Voor het overzicht van de dagvlinders van de gras- en hooilanden (heidevlinders komen in de gemeente Lochem niet in graslandgebieden voor maar zijn juist ook gerelateerd aan bosrijke gebieden) heb ik de waarnemingen van een aantal specifieke soorten dagvlinders van de gras- en hooilanden geselecteerd. Mijn selectie bestaat uit de volgende zes dagvlindersoorten; Icarusblauwtje, Bruin Blauwtje, Hooibeestje, Zwartspriet Dikkopje, Koninginnenpage en de Gele Luzernevlinder.

Het Groot Dikkopje heb ik buiten beschouwing gelaten, omdat deze minder specifiek gebonden is aan graslanden en ook in de nabijheid van struwelen voorkomt. De Kleine Vuurvlinder is weliswaar gebonden aan gras- en hooilanden, maar stelt hieraan geen hoge eisen. Deze vlinder wordt in de gemeente Lochem ook veel in bermen en overhoekjes aangetroffen en is derhalve te weinig specifiek.

In de 8 roodbruine vierkanten van het overzicht van de gemeente Lochem heb ik 4 of 5 specifieke grasland vlindersoorten aangetroffen. In 25 donkerbruine vierkanten 3 soorten en in 24 lichtbruine vierkanten 2 verschillende grasland vlindersoorten. In de 48 groene vierkanten 1 soort, terwijl in de lichtgele vierkanten wel dagvlinders zijn waargenomen, maar niet die specifieke soorten van de gras- en hooilanden.

Als je goed naar het overzicht kijkt, zie je een herkenbare structuur. Duidelijk is als een donkere band van west naar oost de loop van het Twentekanaal te herkennen. De loop van de Berkel van Lochem richting Borculo is eveneens herkenbaar. Dit is ook het geval voor de Berkel tussen Almen en Warnsveld en de Schipbeek op de noordgrens van de gemeente. In het zuidoosten van de gemeente Lochem bevinden zich twee natuurgebieden, het Stelkampsveld (Beekvliet) en Hagenbeek, waar relatief veel dagvlinders van de gras- en hooilanden zijn aangetroffen.

Voor het overzicht van de dagvlinders van de bossen en struwelen (waaraan ik tevens de heidevlindersoorten heb toegevoegd) heb de de waarnemingen van de volgende zeven soorten geselecteerd; Gehakkelde Aurelia, Landkaartje, Boomblauwtje, Eikenpage, Kleine IJsvogelvlinder, Heideblauwtje en Groentje. Het Oranjetipje heb ik buiten beschouwing gelaten, omdat deze ook veelvuldig aan de randen van gras- en hooilanden kan worden waargenomen en derhalve ook als graslandsoort kan worden aangemerkt.

In de 9 donkerste groene vierkanten van het overzicht heb ik 4 of 5 specifieke vlindersoorten van bossen en heide aangetroffen. In de 29 groene vierkanten 3 soorten en in 23 vierkanten 2 verschillende soorten. In 46 vierkanten telkens 1 soort. In de lichtgroene vierkanten zijn wel vlinders waargenomen, maar geen enkele van de specifieke bos- en heidesoorten.

Drie natuurgebieden komen sterk naar voren, namelijk de Gorsselse Heide (Kleine IJsvogelvlinder, Groentje en Heideblauwtje), het Kienveen met de aansluiting naar het Groote Veld (Groentje, Heideblauwtje, Kleine IJsvogelvlinder en Eikenpage) en het Stelkampsveld (Groentje, Eikenpage, Kleine IJsvogelvlinder).

Overige Dagvlinders in Nederland

Aardbeivlinder

Nederlandse naam : Aardbeivlinder of ook Aardbeidikkopje
Wetenschappelijk naam: Pyrgus malvae
Familie: Dikkopjes; Hesperiidae
Ecotoop: droge graslanden, heiden, zeeduinen of vochtige graslanden en moerassen
Waardplanten: Dauwbraam, Bosaardei en Tormentil
Aantal generaties: een
Vliegtijd: april tot en met juni
Zeldzaamheidsklasse Nederland: zeldzaam voorkomend
Bijzonderheden: staat in Nederland op de Rode Lijst met de indicatie bedreigd

Bont Dikkopje

Nederlandse naam: Bont Dikkopje
Wetenschappelijk naam: Carterocephalus palaemon
Familie: Dikkopjes; Hesperiidae
Ecotoop: vochtige graslanden, langs bosranden en open plekken in vochtige bossen
Waardplanten: Pijpenstrootje en Hennegras
Aantal generaties: een
Vliegtijd: half mei tot half juni
Zeldzaamheidsklasse Nederland: zeldzaam voorkomend
Bijzonderheden: staat in Nederland op de Rode Lijst met de indicatie bedreigd

Kommavlinder

Nederlandse naam: Kommavlinder of Kommadikkopje
Wetenschappelijk naam: Hesperia comma
Familie: Dikkopjes; Hesperiidae
Ecotoop: schrale natuurlijke graslanden en heidegebieden met kale grond
Waardplanten: diverse grassoorten, waaronder Schapegras en Buntgras
Aantal generaties: een
Vliegtijd: begin juli tot en met eind september
Zeldzaamheidsklasse Nederland: zeldzaam voorkomend
Bijzonderheden: staat in Nederland op de Rode Lijst met de indicatie kwetsbaar

Bruine Eikenpage

Nederlandse naam: Bruine Eikenpage
Wetenschappelijk naam: Callophrys rubi
Familie: Kleine Pages, Vuurvlinders en Blauwtjes; Lycaenidae
Ecotoop: Eikenstruweel waarin braamstruweel voorkomt
Waardplanten: Eik
Aantal generaties: een
Vliegtijd: begin juni tot midden augustus
Zeldzaamheidsklasse Nederland: zeldzaam voorkomend
Bijzonderheden: staat in Nederland op de Rode Lijst met de indicatie kwetsbaar

Bruine Vuurvlinder

Nederlandse naam: Bruine Vuurvlinder
Wetenschappelijke naam: Lycaena tityrus
Familie: Kleine Pages, Vuurvlinders en Blauwtjes; Lycaenidae
Ecotoop: schrale graslanden en heide
Waardplanten: Schapenzuring en Veldzuring
Aantal generaties: twee
Vliegtijd: midden mei tot midden juni en midden juli tot eind september
Zeldzaamheidsklasse Nederland: zeldzaam voorkomend
Bijzonderheden: staat in Nederland op de Rode Lijst met de indicatie kwetsbaar


Foto onderzijde Bruine Vuurvlinder (mannetje)
Foto gemaakt in Polen

Duinparelmoervlinder

Nederlandse naam: Duinparelmoervlinder
Wetenschappelijke naam: Fabriciana niobe
Familie: Vossen, parelmoervlinders en weerschijnvlinders; Nymphalidae
Ecotoop: droge schrale duingraslanden
Waardplanten: Duinviooltje en Hondsviooltje
Aantal generaties: een
Vliegtijd: midden juni tot midden augustus
Zeldzaamheidsklasse Nederland: zeldzaam voorkomend
Bijzonderheden: staat in Nederland op de Rode Lijst met de indicatie bedreigd

Kleine Parelmoervlinder

Nederlandse naam: Kleine Parelmoervlinder
Wetenschappelijke naam: Issoria lathonia
Familie: Vossen, parelmoervlinders en weerschijnvlinders; Nymphalidae
Ecotoop: schrale duingraslanden; zandgronden op de Veluwe
Waardplanten: Duinviooltje, Driekleurig viooltje en Akkerviooltje
Aantal generaties: drie elkaar overlappende
Vliegtijd: begin april tot en met begin oktober
Zeldzaamheidsklasse Nederland: vrij algemeen voorkomend
Bijzonderheden: staat in Nederland op de Rode Lijst met de indicatie kwetsbaar

Zilveren Maan

Nederlandse naam: Zilveren Maan
Wetenschappelijk naam: Boloria selene; ondergeslacht: Clossiana
Familie: Vossen, parelmoervlinders en weerschijnvlinders; Nymphalidae
Ecotoop: schrale gras- en hooilanden
Waardplanten: Moerasviooltje, Hondsviooltje en Duinviooltje
Aantal generaties: een; soms gedeeltelijke tweede
Vliegtijd: mei tot en met september
Zeldzaamheidsklasse Nederland: zeldzaam voorkomend
Bijzonderheden: staat in Nederland op de Rode Lijst met de indicatie bedreigd


Foto onderzijde Zilveren Maan

Heivlinder

Nederlandse naam : Heivlinder
Wetenschappelijk naam: Hipparchia semele
Familie: Zandoogjes en Erebia's; Satyrinae
Ecotoop: droge schrale graslanden en gevarieerde heidevelden met open plekken
Waardplanten: diverse grassoorten, zoals Zandstruisgras, Buntgras, Schapengras, Helm en Rood Zwenkgras
Aantal generaties: een
Vliegtijd: begin juli tot midden september
Zeldzaamheidsklasse Nederland: vrij algemeen voorkomend
Bijzonderheden: staat in Nederland op de Rode Lijst met de indicatie gevoelig

Oranje Zandoogje


Nederlandse naam: Oranje Zandoogje
Wetenschappelijke naam: Pyronia tithonus
Familie: Zandoogjes en Erebia's; Satyrinae
Ecotoop: ruige graslanden, met bosranden en houtwallen
Waardplanten: diverse grassoorten, zoals Gewoon Struisgras, Kropaar, Timoteegras, Veldbeemdgras en Rood Zwenkgras
Aantal generaties: een
Vliegtijd: begin juli tot begin september
Zeldzaamheidsklasse Nederland: vrij algemeen voorkomend

Overige Dagvlinders in het buitenland

Pyrgus sidae

Nederlandse naam : geen
Engelse naam: Yellow-banded Skipper
Wetenschappelijk naam: Pyrgus sidae
Familie: Dikkopjes; Hesperiidae
Foto gemaakt in de oostelijke Rhodopen, Bulgarije

Apollovlinder

Nederlandse naam : Apollovlinder
Wetenschappelijk naam: Parnassius apollo
Familie: Grote Pages; Papilionidae
Foto's gemaakt op Åland in Finland

Zwarte Apollovlinder

Nederlandse naam : Zwarte Apollovlinder
Wetenschappelijk naam: Parnassius mnemosyne
Familie: Grote Pages; Papilionidae
Foto's gemaakt op Åland in Finland

Koningspage

Nederlandse naam : Koningspage
Wetenschappelijk naam: Iphiclides podalirius
Familie: Grote Pages; Papilionidae
Foto gemaakt in de oostelijke Rhodopen, Bulgarije

Oostelijke Pijpbloemvlinder

Nederlandse naam : Oostelijke Pijpbloemvlinder
Wetenschappelijk naam: Allancastria cerisyi
Familie: Grote Pages; Papilionidae
Foto gemaakt in de oostelijke Rhodopen, Bulgarije

Groot Geaderd Witje

Nederlandse naam : Groot Geaderd Witje
Wetenschappelijk naam: Aporia crataegi
Familie: Witjes en luzernevlinders; Pieridae
Foto gemaakt in de oostelijke Rhodopen, Bulgarije

Oostelijk Resedawitje

Nederlandse naam : Oostelijk Resedawitje
Wetenschappelijk naam: Pontia edusa
Familie: Witjes en luzernevlinders; Pieridae
Foto gemaakt in de

Kleine Sleedoornpage

Nederlandse naam : Kleine Sleedoornpage
Wetenschappelijk naam: Satyrium arcacae
Familie: Kleine Pages, Vuurvlinders en Blauwtjes; Lycaenidae
Foto gemaakt in Pisciotta, Campania, Italië

Violette Vuurvlinder

Nederlandse naam: Violette Vuurvlinder
Wetenschappelijke naam: Lycaena alciphron
Familie: Kleine Pages, Vuurvlinders en Blauwtjes; Lycaenidae
Foto gemaakt in Nidzica, centraal-Polen


Foto onderzijde Violette Vuurvlinder (vrouwtje)
Foto gemaakt in Nidzica, centraal-Polen

Vals Heideblauwtje

Nederlandse naam : Vals Heideblauwtje
Engelse naam : Idas Blue
Wetenschappelijk naam: Plebejus idas
Familie: Kleine Pages, Vuurvlinders en Blauwtjes; Lycaenidae
Foto gemaakt in de oostelijke Rhodopen, Bulgarije

Polyomatus Semiargus


Engelse naam : Mazarine Blue
Wetenschappelijk naam: Polyommatus semiargus
Familie: Kleine Pages, Vuurvlinders en Blauwtjes; Lycaenidae
Foto gemaakt in de oostelijke Rhodopen, Bulgarije

Wikkeblauwtje

Nederlandse naam : Wikkeblauwtje
Wetenschappelijk naam: Polyommatus amandus
Familie: Kleine Pages, Vuurvlinders en Blauwtjes; Lycaenidae
Foto mannetje gemaakt op Åland in Finland


Foto vrouwtje gemaakt op Åland in Finland


Foto onderzijde Wikkeblauwtje
Foto gemaakt op Åland in Finland

Bleek blauwtje

Nederlandse naam : Bleek blauwtje
Wetenschappelijk naam: Lysandra Coridon
Familie: Kleine Pages, Vuurvlinders en Blauwtjes; Lycaenidae
Foto mannetje gemaakt in de Viroin, België


Foto onderzijde vrouwtje Bleek Blauwtje
Foto gemaakt in de Eifel, Duitsland


Foto onderzijde mannetje Bleek blauwtje
Foto gemaakt in de Eifel, Duitsland

Kleine Weerschijnvlinder

Nederlandse naam : Kleine Weerschijnvlinder
Wetenschappelijk naam: Apatura ilia
Familie: Vossen, parelmoervlinders en weerschijnvlinders; Nymphalidae
Foto gemaakt in Polen

Grote IJsvogelvlinder

Nederlandse naam : Grote IJsvogelvlinder
Wetenschappelijk naam: Limenitis populi
Familie: Vossen, parelmoervlinders en weerschijnvlinders; Nymphalidae
Foto gemaakt in Finland

Blauwe IJsvogelvlinder

Nederlandse naam : Blauwe IJsvogelvlinder
Wetenschappelijk naam: Limenitis reducta
Familie: Vossen, parelmoervlinders en weerschijnvlinders; Nymphalidae
Foto's gemaakt in de oostelijke Rhodopen, Bulgarije


Onderzijde van de Blauwe IJsvogelvlinder

Fotografie: Hans Roelvink


Onderzijde van de Blauwe IJsvogelvlinder
Foto gemaakt in Extremadura, Spanje

Rouwmantel

Nederlandse naam : Rouwmantel
Wetenschappelijk naam: Nymphalis antiopa
Familie: Vossen, parelmoervlinders en weerschijnvlinders; Nymphalidae
Foto gemaakt in de oostelijke Rhodopen, Bulgarije

Jasiusvlinder

Nederlandse naam : Jasiusvlinder of Pasja
Wetenschappelijk naam: Charaxes jasius
Familie: Familie: Vossen, parelmoervlinders en weerschijnvlinders; Nymphalidae
Foto gemaakt in Maratea, Basilicata, Italië

Keizersmantel

Nederlandse naam : Keizersmantel
Wetenschappelijk naam: Argynnis paphia
Familie: Vossen, parelmoervlinders en weerschijnvlinders; Nymphalidae
Bijzonderheden: mannetjes zijn roodbruin en hebben drie strepen op de voorvleugel; de vrouwtjes hebben een geelbruine kleur en de drie strepen op de voorvleugel ontbreken
Foto mannetje gemaakt op het eiland Öland, Zweden


Foto onderzijde Keizersmantel
Foto gemaakt op het eiland Öland, Zweden

Bijzonderheden: Sinds 2013 komen er in Nederland opnieuw twee populaties voor van de Keizersmantel. De ene in de buurt van Winterswijk en de andere bevindt zich in de Amsterdamse Waterleidingduinen


Foto vrouwtje gemaakt in Cuneo, Noord-Italië

Keizersmantel (valensina)

Nederlandse naam : Keizersmantel
Wetenschappelijk naam: Argynnis paphia valensina
Familie: Vossen, parelmoervlinders en weerschijnvlinders; Nymphalidae
De oranje grondkleur van de vlinder ontbreekt. Dit is een kleurvariatie die alleen bij de vrouwtjes (ongeveer 10%) van de Keizersmantel voorkomt.
Foto gemaakt in Estland

Kardinaalsmantel

Nederlandse naam : Kardinaalsmantel
Wetenschappelijk naam: Argynnis pandora
Familie: Vossen, parelmoervlinders en weerschijnvlinders; Nymphalidae

Foto gemaakt in de oostelijke Rhodopen, Bulgarije
Fotografie: Hans Roelvink

Grote Parelmoervlinder

Nederlandse naam : Grote Parelmoervlinder
Wetenschappelijk naam: Argynnis aglaja
Familie: Vossen, parelmoervlinders en weerschijnvlinders; Nymphalidae
Foto gemaakt op het eiland Öland, Zweden


Foto onderzijde Grote Parelmoervlinder
Foto gemaakt op het eiland Öland, Zweden

De Grote Parelmoervlinder komt ook in Nederland voor en wel met een populatie op de Veluwe en op een aantal Waddeneilanden (Texel, Vlieland en Terschelling)

Bosrandparelmoervlinder

Nederlandse naam : Bosrandparelmoervlinder
Wetenschappelijk naam: Agynnis adippe
Familie: Vossen, parelmoervlinders en weerschijnvlinders; Nymphalidae
Foto gemaakt in Nidzica, centraal Polen

Spireaparelmoervlinder

Nederlandse naam : Spireaparelmoervlinder
Wetenschappelijk naam: Brenthis ino
Familie: Vossen, parelmoervlinders en weerschijnvlinders; Nymphalidae
Foto gemaakt op het eiland Öland, Zweden


Foto onderzijde Spireaparelmoervlinder
Foto gemaakt op Åland in Finland

Ringoogparelmoervlinder

Nederlandse naam : Ringoogparelmoervlinder
Wetenschappelijk naam: Boloria eunomia
Familie: Vossen, parelmoervlinders en weerschijnvlinders; Nymphalidae
Foto gemaakt op Åland in Finland

Knoopkruidparelmoervlinder

Nederlandse naam : Knoopkruidparelmoervlinder
Engelse naam : Knapweed Fritillary
Wetenschappelijk naam: Melitaea phoebe
Familie: Vossen, parelmoervlinders en weerschijnvlinders; Nymphalidae
Foto's gemaakt in de oostelijke Rhodopen, Bulgarije

Toortsparelmoervlinder

Nederlandse naam : Toortsparelmoervlinder
Engelse naam : Lesser Spotted Fritillary
Wetenschappelijk naam: Melitaea trivia
Familie: Vossen, parelmoervlinders en weerschijnvlinders; Nymphalidae
Foto gemaakt in de oostelijke Rhodopen, Bulgarije

Bosparelmoervlinder

Nederlandse naam : Bosparelmoervlinder
Wetenschappelijk naam: Melitaea athalia
Familie: Vossen, parelmoervlinders en weerschijnvlinders; Nymphalidae
Foto gemaakt in Cilento, Zuid-Italië


Foto onderzijde Bosparelmoervlinder
Foto gemaakt in de oostelijke Rhodopen, Bulgarije

Veldparelmoervlinder

Nederlandse naam : Veldparelmoervlinder
Wetenschappelijk naam: Melitaea cinxia
Familie: Vossen, parelmoervlinders en weerschijnvlinders; Nymphalidae
Foto gemaakt in Cilento, Zuid-Italië

Melitaea telona

Engelse naam : Jerusalem Fritillary
Wetenschappelijk naam: Melitaea telona
Familie: Vossen, parelmoervlinders en weerschijnvlinders; Nymphalidae
Foto gemaakt in de oostelijke Rhodopen, Bulgarije

Woudparelmoervlinder

Nederlandse naam : Woudparelmoervlinder
Wetenschappelijk naam: Melitaea diamina
Familie: Vossen, parelmoervlinders en weerschijnvlinders; Nymphalidae
Foto gemaakt op het eiland Öland, Zweden

Morgenrood

Nederlandse naam : Morgenrood
Wetenschappelijk naam: Lycaena virgaureae
Familie: Kleine Pages, Vuurvlinders en Blauwtjes; Lycaenidae
Foto gemaakt in Nidzica, centraal-Polen


Foto gemaakt in Cuneo, Noord-Italië

Boserebia

Nederlandse naam : Boserebia
Wetenschappelijk naam: Erebia ligea
Familie: Zandoogjes en Erebia's; Satyrinae
Foto gemaakt in de Eifel, Duitsland


Foto onderzijde Boserebia
Foto gemaakt in de Eifel, Duitsland

Voorjaarserebia

Nederlandse naam : Voorjaarserebia
Wetenschappelijk naam: Erebia medusa
Familie: Zandoogjes en Erebia's; Satyrinae
Foto gemaakt in Frankrijk

Roodstreephooibeestje

Nederlandse naam : Roodstreephooibeestje
Wetenschappelijk naam: Coenonympha glycerion
Familie: Zandoogjes en Erebia's; Satyrinae
Foto gemaakt in Estland

Tweekleurig Hooibeestje

Nederlandse naam : Tweekleurig Hooibeestje
Wetenschappelijk naam: Coenonympha arcania
Familie: Zandoogjes en Erebia's; Satyrinae
Foto gemaakt in de oostelijke Rhodopen, Bulgarije

Dambordje

Nederlandse naam : Dambordje
Wetenschappelijk naam: Melanargia galathea
Familie: Zandoogjes en Erebia's; Satyrinae
Foto gemaakt in Frankrijk


Foto onderzijde Dambordje
Foto gemaakt in Polen

Europese Dagvlinders afgebeeld op postzegels

Hesperia comma

Nederlandse naam : Kommavlinder of Kommadikkopje
Engelse naam: Silver-spotted Skipper
Familie: Dikkopjes; Hesperiidae


Postzegel: Aland (Aland)
Frankeerwaarde: 2,30 euro
Formaat: 34,56 x 24,48 mm
Uitgiftedatum: 1 maart 1994


Postzegel: Groot Brittannië (Great Brittain)
Frankeerwaarde: 1 ST (class)
Uitgiftedatum: .....



Pyrgus malvae

Nederlandse naam : Aardbeivlinder
Engelse naam: Grizzled Skipper
Familie: Dikkopjes; Hesperiidae


Postzegel: Bosnië Herzegowina Servië
Frankeerwaarde: 0,50 euro
Uitgiftedatum: 2001

Carterocephalus palaemon

Nederlandse naam : Bont Dikkopje
Engelse naam: Checquered Skipper
Familie: Dikkopjes; Hesperiidae


Postzegel: Groot Brittannië (Great Brittain)
Frankeerwaarde: 25p (pence)
Uitgiftedatum: .....



Papilio machaon

Nederlandse naam : Koninginnenpage
Engelse naam: Swallowtail
Familie: Grote Pages; Papilionidae


Postzegel: Zweden (Sverige)
Frankeerwaarde: 6 Skr (Zweedse kronen)
Uitgiftedatum: 21 mei 1993


Postzegel: Zweden (Sverige)
Frankeerwaarde: 50 Skr (Zweedse kronen)
Uitgiftedatum: 2007


Postzegel Groot Brittannië (Great Brittain)
Frankeerwaarde: 1 ST (class); £ 0,60 (engelse pond)
Uitgiftedatum: 11 juli 2013


Postzegel: (voormalig) Oost-Duitsland (Deutsche Demokratische Republik)
Frankeerwaarde: 20
Uitgiftedatum: .....


Postzegel: Polen (Polska)
Frankeerwaarde: 10 Zł (Złoty)
Uitgiftedatum: ....



Papilio alexanor

Nederlandse naam : Zuidelijke Koninginnenpage
Engelse naam: Southern Swallowtail
Familie: Grote Pages; Papilionidae


Postzegel: Monaco (Monaco)
Frankeerwaarde: 2,8 (franse frank)
Uitgiftedatum: 1984



Iphiclides podalirius

Nederlandse naam : Koningspage
Engelse naam: Scarce Swallowtail
Familie: Grote Pages; Papilionidae


Postzegel: België (Belgique)
Frankeerwaarde: 1 (0,70 euro)
Uitgiftedatum: 6 oktober 2014


Postzegel: Andorra (Principat d'Andorra)
Frankeerwaarde: 2,80
Uitgiftedatum: 1994



Parnassius apollo

Nederlandse naam : Apollovlinder
Engelse naam: Apollo
Familie: Grote Pages; Papilionidae


Postzegel: Finland (Suomi Finland)
Frankeerwaarde: 5,00 + 0,50 FM (finse mark)
Formaat: ..... x ..... mm
Uitgiftedatum: 22 mei 1986


Postzegel: Zweden (Sverige)
Frankeerwaarde: 10 Skr (zweedse kroon)
Uitgiftedatum: 2007



Postzegel: (voormalig) West-Duitsland (Deutsche Bundesrepublik)
Frankeerwaarde: 90 + 45
Uitgiftedatum: 1991



Postzegel: (voormalig) Oost-Duitsland (Deutsche Demokratische Republik)
Frankeerwaarde: 7 + 3
Uitgiftedatum: 1962



Postzegel: (voormalig) Oost-Duitsland (Deutsche Demokratische Republik)
Frankeerwaarde: 15
Uitgiftedatum: .....


Postzegel: Zwitserland (Helvetia)
Frankeerwaarde: 40 + 10
Uitgiftedatum: 1955


Postzegel: Monaco (Monaco)
Frankeerwaarde: 0,30 (franse frank)
Uitgiftedatum: 1970



Postzegel: (voormalig) Joegoslavië (Jugoslavija)
Frankeerwaarde: 50
Uitgiftedatum: .....



Postzegel: Joegoslavië ()
Frankeerwaarde: 0,20
Uitgiftedatum: .....



Postzegel: Kroatië (Hrvatska)
Frankeerwaarde: 2,5
Uitgiftedatum: .....



Postzegel: Montenegro (Crna Gora)
Frankeerwaarde: 0,80 euro
Uitgiftedatum: 2013



Postzegel: Monaco (Monaco)
Frankeerwaarde: 3,00 (franse frank)
Uitgiftedatum: 1984



Postzegel: Griekenland (Hellas)
Frankeerwaarde: 17
Uitgiftedatum: .....



Postzegel: Hongarije (Magyar)
Frankeerwaarde: 80 f
Uitgiftedatum: .....


Postzegel: Finland (Suomi Finland)
Frankeerwaarde: 15 + 3 Fmk (finse mark)
Formaat: ..... x ..... mm
Uitgiftedatum: 7 december 1954


Postzegel: Andorra (Andorre)
Frankeerwaarde: 0,80
Uitgiftedatum: 1976



Parnassius mnemosyne

Nederlandse naam : Zwarte Apollovlinder
Engelse naam: Clouded Apollo
Familie: Grote Pages; Papilionidae


Postzegel Aland (Aland)
Frankeerwaarde 2,30 euro
Formaat: 34,56 x 24,48 mm
Uitgiftedatum: 1 maart 1994



Postzegel: Zweden (Sverige)
Frankeerwaarde: 2,10 Skr (zweedse kroon)
Uitgiftedatum: .....




Postzegel: Polen (Polska)
Frankeerwaarde: 1,15 Zł (Złoty)
Uitgiftedatum: ....



Anthocharis cardamines

Nederlandse naam : Oranjetipje
Engelse naam: Orange Tip
Familie: Witjes; Pieridae


Postzegel: België (Belgique)
Frankeerwaarde: 1 (0,70 euro)
Uitgiftedatum: 6 oktober 2014


Postzegel Groot Brittannië: (Great Brittain)
Frankeerwaarde: 1 ST (class); £ 0,60 (engelse pond)
Uitgiftedatum: 11 juli 2013


Postzegel: Finland (Suomi Finland)
Frankeerwaarde: 1,40 + 0,40 FM (finse mark)
Formaat: ..... x ..... mm
Uitgiftedatum: 22 mei 1986


Postzegel: Noorwegen (Norge)
Frankeerwaarde: 3,50 Nkr (Noorse kronen)
Uitgiftedatum: 23 februari 1993



Colias palaeno

Nederlandse naam : Veenluzernevlinder of Veengeeltje
Engelse naam: Moorland Clouded Yellow
Familie: Luzernevlinders; Pieridae



Postzegel: Finland (Suomi Finland)
Frankeerwaarde: 1 LK KL (euro)
Uitgiftedatum: 17 juli 2007



Colias hecla

Nederlandse naam : Noordse Luzernevlinder
Engelse naam: Northern Clouded Yellow
Familie: Luzernevlinders; Pieridae



Postzegel: Noorwegen (Norge)
Frankeerwaarde: 3,50 Nkr (Noorse kroon)
Uitgiftedatum: 1994



Postzegel: Groenland (Kalaallit Nunaat)
Frankeerwaarde: 3,00 Dkr (Deense kroon)
Uitgiftedatum: 14 januari 1997



Gonepteryx rhamni

Nederlandse naam : Citroenvlinder
Engelse naam: Brimstone
Familie: Witjes; Pieridae


Postzegel Groot Brittannië (Great Brittain)
Frankeerwaarde 1 ST (class); £ 0,60 (engelse pond)
Uitgiftedatum: 11 juli 2013


Postzegel: België (Belgique)
Frankeerwaarde: 1 (0,70 euro)
Uitgiftedatum: 6 oktober 2014


Postzegel: Andorra (Andorre)
Frankeerwaarde: 2,80
Uitgiftedatum: 1995



Quercusia quercus

Nederlandse naam : Eikenpage
Engelse naam: Purple Hairstreak
Familie: Kleine Pages; Lycaenidae



Postzegel Aland (Aland)
Frankeerwaarde 2,30 euro
Formaat: 34,56 x 24,48 mm
Uitgiftedatum: 1 maart 1994



Callophrys rubi

Nederlandse naam : Groentje
Engelse naam: Green Hairstreak
Familie: Kleine Pages; Lycaenidae


Postzegel: België (Belgique)
Frankeerwaarde: 1 (0,70 euro)
Uitgiftedatum: 6 oktober 2014



Lycaena phlaeas

Nederlandse naam : Kleine Vuurvlinder
Engelse naam: Smal Copper
Familie: Vuurvlinders; Lycaenidae



Postzegel Groot Brittannië (Great Brittain)
Frankeerwaarde 1 ST (class); £ 0,60 (engelse pond)
Uitgiftedatum: 11 juli 2013


Postzegel: Denemarken (Danmark)
Frankeerwaarde: 9,50 Dkr (Deense kroon)
Uitgiftedatum: 2 januari 2010



Postzegel: Groenland (Kalaallit Nunaat)
Frankeerwaarde: 8,00 Dkr (Deense kroon)
Uitgiftedatum: 14 januari 1997



Maculinea arion

Nederlandse naam : Tijmblauwtje
Engelse naam: Large Blue
Familie: Blauwtjes; Lycaenidae


Postzegel: Denemarken (Danmark)
Frankeerwaarde: 5,00 Dkr (Deense kroon)
Uitgiftedatum: 11 maart 1993


Postzegel: Zweden (Sverige)
Frankeerwaarde: 20 Skr (Zweedse kronen)
Uitgiftedatum: 2007



Scolitantides orion

Nederlandse naam : Vetkruidblauwtje
Engelse naam: Chequered Blue Butterfly
Familie: Blauwtjes; Lycaenidae



Postzegel: Finland (Suomi Finland)
Frankeerwaarde: 1 LK KL (euro)
Uitgiftedatum: 17 juli 2007



Plebejus franklinii

Nederlandse naam : Arctisch Blauwtje (ondersoort franklinii)
Engelse naam: Arctic Blue (subspecie franklinii)
Familie: Blauwtjes; Lycaenidae



Postzegel: Groenland (Kalaallit Nunaat)
Frankeerwaarde: 4,75 Dkr (Deense kroon)
Uitgiftedatum: 14 januari 1997



Polyommatus icarus

Nederlandse naam : Icarusblauwtje
Engelse naam: Common Blue
Familie: Blauwtjes; Lycaenidae


Postzegel: België (Belgique)
Frankeerwaarde: 1 (0,70 euro)
Uitgiftedatum: 6 oktober 2014


Postzegel: Andorra (Principat d'Andorra)
Frankeerwaarde: 2,50
Uitgiftedatum: 1993



Polyommatus coridon

Nederlandse naam : Bleekblauwtje
Engelse naam: Chalkhill Blue
Familie: Blauwtjes; Lycaenidae



Postzegel Groot Brittannië (Great Brittain)
Frankeerwaarde 1 ST (class); £ 0,60 (engelse pond)
Uitgiftedatum: 11 juli 2013



Apatura iris

Nederlandse naam : Grote Weerschijnvlinder
Engelse naam: Purple Emperor
Familie: Weerschijnvlinders; Nymphalidae


Postzegel: België (Belgique)
Frankeerwaarde: 15 Bfr (Belgische frank)
Uitgiftedatum: 1993


Postzegel: België (Belgique)
Frankeerwaarde: 1 (0,70 euro)
Uitgiftedatum: 6 oktober 2014



Postzegel: (voormalig) West-Duitsland (Deutsche Bundesrepublik)
Frankeerwaarde: 60 + 30
Uitgiftedatum: 1991


Postzegel: Finland (Suomi Finland)
Frankeerwaarde: 1 LK KL (euro)
Uitgiftedatum: 17 juli 2007


Postzegel Groot Brittannië (Great Brittain)
Frankeerwaarde 1 ST (class); £ 0,60 (engelse pond)
Uitgiftedatum: 11 juli 2013



Limenitis populi

Nederlandse naam : Grote IJsvogelvlinder (Nijmeegse kapel)
Engelse naam: Poplar Admiral
Familie: Vossen; Nymphalidae



Postzegel: (voormalig) West-Duitsland (Deutsche Bundesrepublik)
Frankeerwaarde: 50 + 25
Uitgiftedatum: 1991



Inachis io

Nederlandse naam : Dagpauwoog
Engelse naam: Peacock
Familie: Vossen; Nymphalidae


Postzegel: België (Belgique)
Frankeerwaarde: 15 Bfr (belgische frank)
Uitgiftedatum: 1993


Postzegel: België (Belgique)
Frankeerwaarde: 1 (0,70 euro)
Uitgiftedatum: 6 oktober 2014


Postzegel Zweden (Sverige)
Frankeerwaarde 6 Skr (zweedse kroon)
Uitgiftedatum: 12 augustus 1999



Postzegel: Finland (Suomi Finland)
Frankeerwaarde: 2,70 + 0,60 FM (finse mark)
Formaat: ..... x ..... mm
Uitgiftedatum: 6 april 1990



Postzegel: Estland (Eesti)
Frankeerwaarde: 0,45 (euro)
Uitgiftedatum: 2014



Postzegel Polen (Polska)
Frankeerwaarde 10 Zł (Złoty)
Uitgiftedatum: ....


Postzegel: Andorra (Principat d'Andorra)
Frankeerwaarde: 4,20
Uitgiftedatum: 1993



Vanessa atalanta

Nederlandse naam : Atalanta
Engelse naam: Admiral
Familie: Vossen; Nymphalidae


Postzegel: België (Belgique)
Frankeerwaarde: 15 Bfr (Belgische frank)
Uitgiftedatum: 1993


Postzegel Zweden (Sverige)
Frankeerwaarde 6 Skr (Zweedse kronen)
Uitgiftedatum: 12 augustus 1999


Postzegel: Denemarken (Danmark)
Frankeerwaarde: 12,00 Dkr (Deense kroon)
Uitgiftedatum: 11 maart 1993


Postzegel: Groot Brittannië (Great Brittain)
Frankeerwaarde: 1 ST (class); £ 0,60 (engelse pond)
Uitgiftedatum: 11 juli 2013


Postzegel: (voormalig) Oost-Duitsland (Deutsche Demokratische Republik)
Frankeerwaarde: 10
Uitgiftedatum: .....



Nymphalis antiopa

Nederlandse naam : Rouwmantel
Engelse naam: Mourning Cloak
Familie: Vossen; Nymphalidae


Postzegel Zweden (Sverige)
Frankeerwaarde 6 Skr (Zweedse kronen)
Uitgiftedatum: 21 mei 1993



Postzegel: Finland (Suomi Finland)
Frankeerwaarde: 2,10 + 0,45 FM (finse mark)
Formaat: ..... x ..... mm
Uitgiftedatum: 22 mei 1986


Postzegel: Zwitserland (Helvetia)
Frankeerwaarde: 20 + 10
Uitgiftedatum: 1953



Postzegel: (voormalig) Oost-Duitsland (Deutsche Demokratische Republik)
Frankeerwaarde: 10 + 5
Uitgiftedatum: 1962


Postzegel: Andorra (Andorre)
Frankeerwaarde: 1,40
Uitgiftedatum: 1976


Postzegel: San Marino
Frankeerwaarde: 250
Uitgiftedatum: ....



Nymphalis polychloros

Nederlandse naam : Grote Vos
Engelse naam: Mourning Cloak
Familie: Vossen; Nymphalidae



Postzegel: (voormalig) Oost-Duitsland (Deutsche Demokratische Republik)
Frankeerwaarde: 40
Uitgiftedatum: .....



Aglais urticae

Nederlandse naam : Kleine Vos
Engelse naam: Small Tortoiseshell
Familie: Vossen; Nymphalidae


Postzegel: België (Belgique)
Frankeerwaarde: 15 Bfr (belgische frank)
Uitgiftedatum: 1993


Postzegel: Denemarken (Danmark)
Frankeerwaarde 3,75 Dkr (deense kroon)
Uitgiftedatum: 11 maart 1993


Postzegel Noorwegen (Norge)
Frankeerwaarde 3,50 Nkr (noorse kroon)
Uitgiftedatum: 23 februari 1993


Postzegel: Andorra (Principat d'Andorra)
Frankeerwaarde: 4,40
Uitgiftedatum: 1994



Polygonia c-album

Nederlandse naam : Gahakkelde Aurelia
Engelse naam: Comma
Familie: Vossen; Nymphalidae



Postzegel Groot Brittannië (Great Brittain)
Frankeerwaarde 1 ST (class); £ 0,60 (engelse pond)
Uitgiftedatum: 11 juli 2013



Charexes jasius

Nederlandse naam : Jasiusvlinder of Pasha
Engelse naam: Two-tailed Pasha of Foxy Emperor
Familie: Vossen; Nymphalidae


Postzegel: Monaco (Monaco)
Frankeerwaarde: 0,50 (euro)
Uitgiftedatum: 2002



Issoria lathonia

Nederlandse naam : Kleine Parelmoervlinder
Engelse naam: Queen of Spain Fritillary
Familie: Parelmoervlinders; Nymphalidae


Postzegel: België (Belgique)
Frankeerwaarde: 1 (0,70 euro)
Uitgiftedatum: 6 oktober 2014



Argynnis niobe

Nederlandse naam : Duinparelmoervlinder
Engelse naam: Niobe Fritillary
Familie: Parelmoervlinders; Nymphalidae


Postzegel: Denemarken (Danmark)
Frankeerwaarde: 4,75 Dkr (Deense kroon)
Uitgiftedatum: 22 augustus 2007



Argynnis aglaja

Nederlandse naam : Grote Parelmoervlinder
Engelse naam: Dark Green Fritillary
Familie: Parelmoervlinders; Nymphalidae


Postzegel: Zweden (Sverige)
Frankeerwaarde: 5 Skr (Zweedse kronen)
Uitgiftedatum: 2007



Boloria graeca tendensis

Nederlandse naam : Balkanparelmoervlinder (ondersoort alpine)
Engelse naam: Balkan Fritillary
Familie: Parelmoervlinders; Nymphalidae


Postzegel: Monaco (Monaco)
Frankeerwaarde: 1,6 (franse frank)
Uitgiftedatum: 1984



Clossiana freija

Nederlandse naam : Freija's Parelmoervlinder
Engelse naam: Freija's Fritillary
Familie: Parelmoervlinders; Nymphalidae



Postzegel: Noorwegen (Norge)
Frankeerwaarde: 3,50 Nkr (Noorse kroon)
Uitgiftedatum: 1994



Clossiana chariclea

Nederlandse naam : Arctische Parelmoervlinder
Engelse naam: Arctic Fritillary
Familie: Parelmoervlinders; Nymphalidae



Postzegel: Groenland (Kalaallit Nunaat)
Frankeerwaarde: 2,00 Dkr (Deense kroon)
Uitgiftedatum: 14 januari 1997



Melitaea cinxia

Nederlandse naam : Veldparelmoervlinder
Engelse naam: Glanville Fritillary
Familie: Parelmoervlinders; Nymphalidae



Postzegel Aland (Aland)
Frankeerwaarde 2,30 euro
Formaat: 34,56 x 24,48 mm
Uitgiftedatum: 1 maart 1994



Euphydryas aurinia

Nederlandse naam : Moerasparelmoervlinder
Engelse naam: Marsh Fritillary
Familie: Parelmoervlinders; Nymphalidae


Postzegel: Groot Brittannië (Great Brittain)
Frankeerwaarde: 1 ST (class); £ 0,60 (engelse pond)
Uitgiftedatum: 11 juli 2013


Postzegel: Denemarken (Danmark)
Frankeerwaarde: 8,75 Dkr (Deense kroon)
Uitgiftedatum: 11 maart 1993


Euphydryas maturna

Nederlandse naam : Roodbonte Parelmoervlinder of Akkerparelmoervlinder
Engelse naam: Scarce Fritillary
Familie: Parelmoervlinders; Nymphalidae


Postzegel Zweden (Sverige)
Frankeerwaarde 6 Skr (Zweedse kronen)
Uitgiftedatum: 21 mei 1993



Melanargia galathea

Nederlandse naam : Dambordje
Engelse naam: Marbled White
Familie: Zandoogjes en erebia's; Satyrinae



Postzegel Groot Brittannië (Great Brittain)
Frankeerwaarde 1 ST (class); £ 0,60 (engelse pond)
Uitgiftedatum: 11 juli 2013


Postzegel: Andorra (Principat d'Andorra)
Frankeerwaarde: 3,70
Uitgiftedatum: 1995



Coenonympha arcania

Nederlandse naam : Tweekleurig Hooibeestje
Engelse naam: Pearly Heath
Familie: Zandoogjes; Satyrinae


Postzegel: België (Belgique)
Frankeerwaarde: 1 (0,70 euro)
Uitgiftedatum: 6 oktober 2014



Aphantopus hyperantus

Nederlandse naam : Koevinkje
Engelse naam: Ringlet
Familie: Zandoogjes; Satyrinae


Postzegel: België (Belgique)
Frankeerwaarde: 1 (0,70 euro)
Uitgiftedatum: 6 oktober 2014



Erebia aethiopella

Nederlandse naam : Cottische zijde-erebia
Engelse naam: False Mnestra Ringlet
Familie: Erebia's; Nymphalidae


Postzegel: Monaco (Monaco)
Frankeerwaarde: 2,8 (franse frank)
Uitgiftedatum: 1984



Erebia medusa

Nederlandse naam : Voorjaarserebia
Engelse naam: Woodland Ringlet
Familie: Erebia's; Nymphalidae


Postzegel: Andorra (Principat d'Andorra)
Frankeerwaarde: 0,83 (euro)
Uitgiftedatum: 2014




Tabel

In onderstaande lijst staan de postzegels geordend per land van uitgifte.

Land Jaar Wetenschappelijke naam Nederlandse Naam
België 2014 Inachis io Dagpauwoog
België 2014 Callophrys rubi Groentje
België 2014 Issoria lathonias Kleine Parelmoervlinder
België 2014 Gonepteryx rhamni Citroenvlinder
België 2014 Iphiclides podalirius Koningspage
België 2014 Apatura iris Grote Weerschijnvlinder
België 2014 Coenonympha arcania Tweekleurig Hooibeestje
België 2014 Polyommatus icarus Icarusblauwtje
België 2014 Aphantopus hyperantus Koevinkje
België 2014 Anthocharis cardamines Oranjetipje
Finland 1986 Parnassius apollo Apollovlinder